Overweeg je te doctoreren of ken je iemand die dit overweegt? Marieke (doctoraatsstudent Toegepaste Economische Wetenschappen aan de UGent) geeft haar twee ultieme tips.
Tip 1. Professoren: niet altijd competent, niet altijd begaan.
Een van de belangrijkste redenen waarom mensen ontevreden zijn met hun werk? Hun directe leidinggevende. Voor doctoreren geldt dit dubbel zo hard. Ik wind er geen doekjes om: doctoreren is een vrij eenzame bezigheid. Je bent in grote mate aangewezen op de willekeur van je promotor. En net de keuze van een promotor is iets waar mensen snel overheen gaan. Toch zijn niet alle professoren competente en begane leidinggevenden. Ik heb toevallig geluk gehad, maar laat jouw geluk niet aan het toeval over. Daarom mijn 1e gouden tip: informeer je op voorhand.
- Aan de ene kant wil je weten:is deze persoon goed in zijn vak. Om van jou een goede onderzoeker te maken, is de persoon waar je het meeste van wilt leren best zélf een goede onderzoeker. Check bijvoorbeeld op www.researchgate.net hoe jouw mogelijke toekomstige coach het doet. De score te zien onder iemand zijn/haar naam geeft een indicatie. Vergelijk met collega’s en hou rekening met anciënniteit.
- Aan de andere kant wil je ook iemand die jou kanhelpen groeienenluistert naar jouw wensen en problemen. Informeer je hierover door vragen te stellen tijdens eenkennismakingsgesprekover hoe hij/zij van plan is jou te begeleiden. Trek daarnaast je stoute schoenen aan:contacteerhuidige en voorgaandedoctoraatsstudenten. Meestal vind je mailadressen op de site van de universiteit of kan je hen contacteren via sociale media. Wees eerlijk en zeg dat je graag wilt weten hoe zijn/haar promotor is als leidinggevende, of ze er veel steun van krijgen, goede feedback en groeikansen. De meeste mensen zullen je graag verder helpen, zeker als je het woordje “advies” laat vallen. Lees tussen de regels, want openlijk je promotorbashen tegenover iemand die je niet kent isnot done.
Tip 2. Laat je doctoraat niet leiden, neem het heft in eigen handen.
Zoals velen ben ik zelf eerder toevallig in een doctoraat verzeild geraakt. Achteraf gezien raad ik aan hier een bewuste keuze van te maken, zowel over je onderwerp als over hoe je je doctoraat juist invult. Er zijn ontzettend veel mogelijkheden. Denk goed na over wat je na je doctoraat wilt doen en neem het heft in eigen handen om je competenties te ontwikkelen.
1) Je onderwerp
Voel je niet beperkt door je masteropleiding: je kan gerust proberen te gaan voor een onderwerp aan een andere onderzoeksgroep of zelfs een andere faculteit. Men gaat er vanuit dat je het meeste toch tijdens je doctoraat moet leren. Toon motivatie om je bij te scholen.
2) Je latere carrière
Als je nog niet zeker weet of je echt voor een onderzoekscarrière in de wieg bent gelegd, doe dan eerst wat ervaring op in “de praktijk”. Dit geeft een beter inzicht in wat je wilt doen, helpt bij je onderzoek én het maakt de overstap na je doctoraat naar de praktijk een stuk gemakkelijker. Interessant om te weten: relevante werkervaring wordt meegeteld in je doctoraatsloon: kassa kassa!
3) Competenties ontwikkelen
Tijdens je doctoraat geniet je een grote vrijheid om jezelf te ontwikkelen. Een degelijke begeleiding ontbreekt echter vaak. Neem je verantwoordelijkom zelf eens na te gaan: Wat wil ik na mijn doctoraat doen? Welke competenties zijn hiervoor nodig? In welke mate bezit ik deze competenties? — en — Wat kan ik doen om deze verder te ontwikkelen? Bespreek dit met collega’s en met je promotor. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt!Voorbeelden zijn buitenlandse verblijven bij onderzoeksinstellingen, samenwerking met een of meerdere organisaties (zowel publiek als privé), allerlei cursussen, netwerkmomenten, zelf les geven, …
Veel succes!
Moest je nog vragen hebben over doctoreren, specifiek of algemeen, stel ze gerust hieronder :).
Marieke Carpentier
